ΝΔ: 50 χρόνια από την ίδρυσή της – Οι «σταθμοί» στην ιστορία της παράταξης και τα πρόσωπα που καθόρισαν την πορεία της

Τα 50 χρόνια από την ίδρυσή της γιορτάζει σήμερα η Ν.Δ. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, γεννήτορας της «Νέας Δημοκρατίας», ίδρυσε το κόμμα μέσα στον πρώτο δύσκολο χρόνο της μετάβασης από τη χούντα στη δημοκρατία, τον Οκτώβριο του 1974. Το νέο κόμμα έναν μήνα αργότερα θα κερδίσει πανηγυρικά τις εκλογές και έκτοτε θα πρωταγωνιστήσει σε όλες τις πολιτικές περιόδους της μεταπολίτευσης.

Η Νέα Δημοκρατία γεννήθηκε μαζί με τη Μεταπολίτευση, πάνω στα συντρίμμια της δικτατορίας και της κυπριακής τραγωδίας, περίπου 70 ημέρες μετά την 24η Ιουλίου του 1974.

24 Ιουλίου 1974: Ο ιδρυτής της Κωνσταντίνος Καραμανλής και το στενό του επιτελείο, ήταν οι εγγυητές της ομαλής μετάβασης στη «νέα εποχή», με διακύβευμα την εμπέδωση της νομιμότητας σε όλα τα επίπεδα. Ερμηνεύοντας το όνομα του κόμματος, ο Καραμανλής μίλησε για τη συγκρότηση «μιας αληθινής και σύγχρονης δημοκρατίας».

17 Νοεμβρίου 1974: Στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης η Νέα Δημοκρατία, με σαφή διεύρυνση προς το Κέντρο, έλαβε το ποσοστό – ρεκόρ 54,37%. Ακολούθησε το δημοψήφισμα του Δεκεμβρίου, όπου παρά τις σαφείς φιλομοναρχικές ρίζες του κόμματος, ο Καραμανλής τήρησε στάση ουδετερότητας και η «αβασίλευτη» επικράτησε με 69,2%.

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας υπερψήφισε το νέο Σύνταγμα, σφραγίζοντας τη νέα εποχή. Έκτοτε, το πολιτειακό ουδέποτε απασχόλησε επί της ουσίας- ούτε τη χώρα, ούτε την παράταξη.

28 Μαΐου 1979: Με ιδεολογική πυξίδα τον «ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό», τον Μάιο του 1979 ολοκληρώθηκε το προδικτατορικό όραμα του Καραμανλή, καθώς επικυρώθηκε η είσοδος της χώρας στην ΕΟΚ. Η Νέα Δημοκρατία συνέδεσε το όνομά της με την ευρωπαϊκή πορεία της Ελλάδας.

5 Μαΐου 1980: Η μεταπήδηση του Καραμανλή στην Προεδρία της Δημοκρατίας και η ραγδαία άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, οδήγησαν το κόμμα σε μια μακρά περίοδο εσωστρέφειας. Αλληλοδιάδοχοι αρχηγοί της Νέας Δημοκρατίας, ο Γεώργιος Ράλλης και ο Ευάγγελος Αβέρωφ ηττήθηκαν αμφότεροι από τον Ανδρέα Παπανδρέου.

1 Σεπτεμβρίου 1984: Η εκλογή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ενός παλαιού πολιτικού προερχόμενου από το βενιζελικό Κόμμα των Φιλελευθέρων, σηματοδότησε αφενός μια νέα στροφή προς το κέντρο, αφετέρου την όρθωση ενός αντίπαλου δέους στον Ανδρέα Παπανδρέου.

9 Απριλίου 1990: Ο Μητσοτάκης εξελέγη πρωθυπουργός στην τρίτη, εντός λίγων μηνών, κατά σειρά αναμέτρηση, με 47%, αλλά μόλις 150 έδρες. Η ισχνή πλειοψηφία κλονίστηκε τόσο από τις παρεμβάσεις στην οικονομία, όσο κυρίως από το Μακεδονικό Ζήτημα, το οποίο και τελικά οδήγησε στην πτώση της κυβέρνησης.

Προηγήθηκε η ιστορική σύμπραξη με την Αριστερά, με αίτημα την «κάθαρση».

22 Μαρτίου 1997: Μετά την ήττα του Μιλτιάδη Έβερτ από τον Κώστα Σημίτη και με τον κίνδυνο να μείνει το κόμμα ξανά για μεγάλο διάστημα μακριά από την εξουσία, μεσαία στελέχη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας προβάλλουν τη «λύση Καραμανλή». Ήταν τότε μια επιλογή «μακράς πνοής».

8 Μαρτίου 2004: Παρά την οριακή ήττα του 2000, η Νέα Δημοκρατία μένει συντεταγμένη πίσω από τον Καραμανλή και εκλέγεται κυβέρνηση το 2004 και το 2007, με σύνθημα την επανίδρυση του κράτους. Ενόψει της επερχόμενης οικονομικής κρίσης, ο Καραμανλής έθεσε το 2009 στους Έλληνες το σκληρό δίλημμα της λήψης μέτρων. Η Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε από το ΠΑΣΟΚ με διαφορά 10 μονάδων.

29 Νοεμβρίου 2009: Έχοντας επιστρέψει στη Νέα Δημοκρατία ως υπουργός Πολιτισμού του Καραμανλή, ο Αντώνης Σαμαράς ανέλαβε τον Νοέμβριο του 2009 την ηγεσία του κόμματος. Διαφωνώντας αρχικά με το μίγμα της μνημονιακής πολιτικής, κλήθηκε να κυβερνήσει με σχήμα τρικομματικής συνεργασίας, όταν η Ελλάδα και το πολιτικό σύστημα κλονίζονταν από την πολυεπίπεδη κρίση.

Με μια νίκη – κόντρα στα προγνωστικά, στις 10 Ιανουαρίου 2016, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκλέγεται νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας. Επικεντρώθηκε εξ αρχής στο αντιπολιτευτικό έργο, προβάλλοντας ένα πιο τεχνοκρατικό προφίλ, με προμετωπίδα τη μεταρρύθμιση του κράτους. Είχε προηγηθεί η προεδρία του Βαγγέλη Μεϊμαράκη, ο οποίος παρότι μεταβατικός, οδήγησε το κόμμα στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015.

Στις 7 Ιουλίου 2019 και με κοινοβουλευτική πλειοψηφία 158 εδρών, η πρώτη θητεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη σημαδεύτηκε από μεγάλα γεγονότα: Ελληνοτουρκική αντιπαράθεση, πανδημία, εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Σε ένα από τα πλέον εντυπωσιακά εκλογικά αποτελέσματα της μεταπολιτευτικής Ιστορίας, στις 25 Ιουνίου 2023, η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει 40,56%, με διαφορά σχεδόν 23 μονάδων από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η μεταρρύθμιση του κράτους και η μεγέθυνση της οικονομίας παραμένουν τα μείζονα διακυβεύματα και της δεύτερης θητείας.