Το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο εξελίσσεται σε «εργοστάσιο» πολυϊδιοκτησίας συλλόγων

Η πολυϊδιοκτησία ποδοσφαιρικών συλλόγων είναι ένα φαινόμενο που έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια, εγείροντας ανησυχίες και προκλήσεις για το μέλλον του αθλήματος. Η εντυπωσιακή πορεία της Χιρόνα στη φετινή σεζόν και η συμμετοχή της στο UEFA Champions League, αν και αξιέπαινη, αποδεικνύει τα περίπλοκα ζητήματα που προκύπτουν όταν πολλοί σύλλογοι ανήκουν στον ίδιο όμιλο. Παράλληλα, παραδείγματα όπως αυτό της Red Bull και άλλων πολυϊδιοκτησιακών ομίλων αναδεικνύουν τις επιπτώσεις για τους συλλόγους και τους φιλάθλους τους.

Η «αδερφική» σχέση της Χιρόνα με την Μάντσεστερ Σίτι και η πορεία του Σάβιο

Αδιαμφισβήτητα, η μεγαλύτερη και πιο ευχάριστη έκπληξη της σεζόν ήταν η Χιρόνα. Η ομάδα της Καταλονίας τερμάτισε στην 3η θέση του ισπανικού πρωταθλήματος μόνο πίσω από την Ρεάλ Μαδρίτης και την Μπαρτσελόνα αφήνοντας πίσω της στην 4η θέση την Ατλέτικο Μαδρίτης. Τα τελευταία 12 χρόνια, Ρεάλ Μαδρίτης, Μπαρτσελόνα και Ατλέτικο Μαδρίτης μοιράζονται τις τρεις πρώτες θέσεις της La liga και η Χιρόνα είναι πρώτη ομάδα που το έσπασε αυτό και εξασφάλισε για πρώτη φορά στην ιστορία της την είσοδό της στο UEFA Champions League. Η παρουσία της όμως στην κορυφαία ευρωπαϊκή διασυλλογική διοργάνωση μέχρι και πριν λίγες μέρες ήταν αβέβαιη.

Γνωρίζουμε ότι πολλά σωματεία είναι αδελφοποιημένα μεταξύ τους, ο Ολυμπιακός με τον Ερυθρό Αστέρα, ο Παναθηναϊκός με την Ραπίντ Βιέννης, η ΑΕΚ με την Μαρσέιγ κ.ο.κ. Η σχέση όμως της Χιρόνα με τους «Πολίτες» δεν έχει καμία σχέση με αυτές. Οι δύο αυτές ομάδες ανήκουν στην City Football Group (CFG), έναν επιχειρηματικό όμιλο που ιδρύθηκε το 2013 και ασχολείται με επιχειρήσεις στον χώρο του ποδοσφαίρου όπως συλλόγους, ακαδημίες, τεχνική υποστήριξη και εταιρείες marketing. Συγκεκρiμένα, η CFG διατηρεί το 47% του πλειοψηφικού πακέτου της Χιρόνα και αυτό ήταν το εμπόδιο για την συμμετοχή της στο UEFA Champions League 2024/25. Σύμφωνα με το άρθρο 5 για τους κανονισμούς των διοργανώσεων της UEFA, ομάδες που έχουν το ίδιο μετοχικό καθεστώς απαγορεύεται να παίζουν στις ίδιες διοργανώσεις. Μάλιστα, οι κανονισμοί προβλέπουν πως εάν δύο ομάδες από την ίδιο γκρουπ ιδιοκτησίας προκριθούν στην ίδια διοργάνωση της UEFA, η ομάδα που τερματίζει ψηλότερα στο εγχώριο πρωτάθλημά της παίρνει τη θέση. Εάν οι δύο ομάδες τερματίσουν στην ίδια θέση, τότε εκείνη με τον υψηλότερο συντελεστή συλλόγου (σε αυτή την κατηγορία υπερισχύει η Σίτι, αφού η CFG κατέχει το 100% του αγγλικού συλλόγου) παίρνει το «εισιτήριο» για τη διοργάνωση. Η UEFA λοιπόν, σύναψε συμφωνία με την CFG, ώστε να μειώσει το ποσοστό ιδιοκτησίας της και να να μπορέσει η Χιρόνα να αγωνιστεί στο UEFA Champions League, όπως και άξιζε.

Η σχέση όμως των δύο αυτών συλλόγων δεν περιορίζεται μόνο στο καθεστώς πολυϊδιοκτησίας, καθώς ο πρόεδρος της Χιρόνα ονομάζεται Πέρε Γκουαρντιόλα και είναι αδερφός του Πεπ, προπονητή της Μάντσεστερ Σίτι. Ένας από τους πρωταγωνιστές της Χιρόνα την φετινή σεζόν είναι ο 20χρονος Βραζιλιάνος Σάβιο, ο οποίος είναι σχεδόν σίγουρο ότι την νέα σεζόν θα παίξει στο UEFA Champions League, δυστυχώς για τους φίλους της Χιρόνα όχι με την φανέλα της ομάδας τους, αλλά με εκείνη της Μάντσεστερ Σίτι. Ο Σάβιο ανήκε στην Γαλλική Τρουά και έπαιζε στην Χιρόνα με μορφή δανεισμού. Η Τρουά, φέτος έζησε τον εφιάλτη του δεύτερου σερί υποβιβασμού, αφού μέσα σε δύο χρόνια βρέθηκε από την πρώτη κατηγορία της Γαλλίας στην τρίτη και το σύνθημα των φίλων της Τρουά μετά τον υποβιβασμό ήταν το εξής «Ευχαριστούμε Σίτι». Οι λέξεις αυτές δεν είναι καθόλου τυχαίες, αφού το 2020 η CFG αγόρασε την πλειοψηφία των μετοχών της ομάδας που εκείνη την εποχή αγωνιζόταν στην πρώτη κατηγορία. Ο Σάβιο λοιπόν μέσα σε έναν χρόνο ενδέχεται να αλλάξει τρεις ομάδες, οι οποίες ανήκουν στον ίδιο όμιλο πολυ-ιδιοκτησίας. Ο βραζιλιάνος επιθετικός δεν είναι ούτε ο πρώος που το κάνει αυτό, ούτε ο τελευταίος.

Οι ποδοσφαιρικές ομάδες που ανήκουν στην City Football Group

• Μάντσεστερ Σίτι (100%)
• Μέλμπουρν Σίτι (100%)
• Μοντεβιδέο Σίτι Τόρκε (100%)
• Λομέλ (99%)
• Νιού Γιόρκ Σίτι (80%)
• Τζιρόνα (47%)
• Σιτσουάν Ζιούνιου (29,7%)
• Γιοκοχάμα Μαρίνος (20%)
• Τρουά (100%)
• Μουμπάι Σίτι (65%)
• Παλέρμο (80%)

Η περίπτωση της Red Bull: Πώς είναι να ξυπνάς και τα χρώματα της ομάδας σου να έχουν αλλάξει

Η αυστριακή εταιρεία ενεργειακών ποτών Red Bull GmbH κατέχει έξι ποδοσφαιρικούς συλλόγους σε τέσσερις χώρες σε τρεις ηπείρους. Στην Ευρώπη έχουν την RB Λειψία στη Γερμανία, και τις Red Bull Σάλτσμπουργκ και Red Bull Λίφερινγκ στην Αυστρία. Όλες οι ομάδες της Red Bull άλλαξαν τα σήματά τους και υιοθέτησαν τα χρώματα της Red Bull. Κάπως έτσι αυτές οι ομάδες έχασαν κάποιους πιστούς φιλάθλους τους, οι οποίοι ένοιωθαν προδομένοι από τους συλλόγους τους. Σήμερα, η Λίφερινγκ λειτουργεί ως θυγατρική ομάδα της Σάλτσμπούργκ, κυρίως ώστε οι νέοι παίκτες να μπορούν να παίρνουν χρόνο συμμετοχής και έπειτα να κάνουν το μεγάλο βήμα για τις «μεγάλες» ομάδες της Red Bull. Μακριά από τα φώτα των ευρωπαϊκών διοργανώσεων, οι φίλαθλοι της Λίφερινγκ αναρωτιούνται τι θα μπορούσε να είχε συμβεί, καθώς παρακολουθούν τους πρώην παίκτες τους να διεκδικούν την ευρωπαϊκή δόξα, ενώ η ομάδα τους παραμένει στη δεύτερη κατηγορία της Αυστρίας.

Ίσως το πιο τρανταχτό παράδειγμα μεταγραφών παίκτη σε συλλόγους πολυϊδιοκτησίας είναι ο Ντόμινικ Σζομποσλάι. Ο Ούγγρος διεθνής, άφησε την πατρίδα του τον Μάρτιο του 2017, για να ενταχθεί στην ομάδα κάτω των 18 της Red Bull Σάλτσμπουργκ για το ποσό των 500.000 ευρώ. Ο 23χρονος έπαιξε για τις Λίφερινγκ, Red Bull Σάλτσμπουργκ και RB Λειψία πριν αναχωρήσει για τη Liverpool το καλοκαίρι του 2023 για 70 εκατομμύρια ευρώ. Ο μεσοεπιθετικός της Λίβερπουλ, στην ουσία για επτά χρόνια στους συλλόγους της Red Bull φορούσε την ίδια φανέλα.

Οι ποδοσφαιρικές ομάδες που ανήκουν στη Red Bull GmbH

• Red Bull Σάλτσμπούργκ
• RB Λειψία
• New York Ρέντ Μπούλς
• Red Bull Μπραγκαντίνο
• FC Λίφερινγκ

Οι κίνδυνοι της πολυϊδιοκτησίας

Οι κίνδυνοι της πολυϊδιοκτησίας συλλόγων μπορούν επίσης να γίνουν αισθητοί σε επίπεδο ανταγωνισμού. Η UEFA έχει προειδοποιήσει στην έκθεσή της για το Ευρωπαϊκό Ποδόσφαιρο το 2023 ότι η αύξηση των επενδύσεων σε πολλούς συλλόγους έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει ουσιαστική απειλή για την ακεραιότητα των ευρωπαϊκών συλλογικών διοργανώσεων, με αυξανόμενο κίνδυνο να βρεθούν δύο σύλλογοι με τον ίδιο ιδιοκτήτη ή επενδυτή αντιμέτωποι στο γήπεδο.

«Η ιδέα της πολυϊδιοκτησίας συλλόγων σχετίζεται με την ακεραιότητα από νομική άποψη», τονίζει η αθλητική νομικός Katarina Pijetlovic. «Δεν εννοούμε ότι πρέπει να χειραγωγήσουν αγώνες μεταξύ των συλλόγων τους για τα καλύτερα αποτελέσματα για τον ιδιοκτήτη, αλλά λέμε ότι πρέπει να υπάρχει δημόσια αντίληψη για ένα καθαρό παιχνίδι. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι ακόμα και η απλή σκέψη, ότι οι αγώνες μπορούν να χειραγωγηθούν είναι πρόβλημα και πρέπει να αντιμετωπιστεί. Το ίδιο ειπώθηκε και από το Διαιτητικό Δικαστήριο για τον Αθλητισμό. Αυτός είναι ο λόγος που αυτοί οι κανόνες που απαγορεύουν την πολυ-ιδιοκτησία συλλόγων υπάρχουν, για να διαχειριστούν την δημόσια αντίληψη ότι το παιχνίδι δεν είναι χειραγωγημένο». συνέχισε η Pijetlovic

Ενδεικτικά άλλοι μεγάλοι όμιλοι πολυϊδιοκτησίας ποδοσφαιρικών συλλόγων

New City Capital και Pacific Media Group

• Μπάρνσλει (Αγγλία)
• Τουν (Ελβετία)
• Οστένδη (Βέλγιο)
• Νανσύ (Γαλλία)
• Εσμπιέργκ (Δανία)
• Ντεν Μπος (Ολλανδία)
• Kαϊζερσλάουτερν (Γερμανία)
• Τίσι (Πολωνία)

King Power International

• Λέστερ (Αγγλία)
• Λέουβεν (Βέλγιο)

Eagle Football Holdings

• Κρίσταλ Πάλας (Αγγλία)
• Λυόν (Γαλλία)
• Μποταγόγκο (Βραζιλία)
• Μόλενμπεκ (Βέλγιο)
• FC Φλόριντα (ΗΠΑ)

Πήγη: Investigations.news