ΙΕΛΚΑ – έρευνα: Μειωμένες οι τιμές των προϊόντων στα σουπερμάρκετ τον Μάιο
Οι τιμές των προϊόντων στα σουπερμάρκετ τον Μάιο καταγράφονται για πρώτη φορά μειωμένες κατά μέσο όρο 1,25% σε σχέση με τον Μάιο του 2023, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) που πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά στο κανάλι των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ.
Σύμφωνα με την έρευνα, η καθαρή μείωση του δείκτη εξέλιξης τιμών αλυσίδων σουπερμάρκετ τον Μάιο δείχνει ότι ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σουπερμάρκετ είναι αρνητικός της τάξης του -1,25% (έναντι +1,10% τον Απρίλιο, +0,28% τον Μάρτιο, +2,70% τον Φεβρουάριο και +3,00% τον Ιανουάριο 2024).
Όπως σημειώνεται, η μεταβολή του Μαΐου σε σχέση με τον Απρίλιο οφείλεται κυρίως στη συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση των τιμών και εν μέρει στην επίδραση της εποχικότητας λόγω Πάσχα, περίοδο κατά την οποία καταγράφονται έντονες προωθητικές ενέργειες την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας, η οποία το 2023 ήταν στα μέσα Απριλίου, ενώ το 2024 στην πρώτη εβδομάδα του Μαΐου και ενσωματώνεται στα στοιχεία της παρούσας μέτρησης.
- Μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες: βούτυρα και αυγά (-7,50%), χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής (-5,62%), φρέσκα φρούτα και λαχανικά (-4,04%), τυροκομικά (-3,97%), αλκοολούχα ποτά (-3,74%).
Στα γαλακτοκομικά, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα, ενώ προϊόντα όπως το βούτυρο και τα αυγά επωφελούνται από τις προωθητικές ενέργειες λόγω του Πάσχα.
Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά έχουν ευνοηθεί από τις συγκριτικά καλύτερες καιρικές συνθήκες σε σχέση με το 2023.
- Μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες: μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη (+5,85%), φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (+4,42%), έτοιμα γεύματα (+3,13%), τροφές και είδη για κατοικίδια (+3,05%), νερά και αναψυκτικά (+2,79%). Τα περισσότερα από αυτά τα είδη επηρεάζονται από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών και κυρίως τις τιμές της ζάχαρης και του κακάο.
Οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η τάση συγκράτησης των τιμών προϊόντων στα σουπερμάρκετ είναι:
- Σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν σταθεροποίηση τους τελευταίους μήνες στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής/τεχνολογικής ετοιμότητας τους και της γκάμας των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
- Καλύτερες συγκριτικά με το 2023 καιρικές συνθήκες τον Μάιο 2024. Οι περυσινές βροχές είχαν αυξήσει σημαντικά το κόστος στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά.
- Προσφορές και εκπτώσεις και η εποχικότητα του Πάσχα. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων. Πολλές από τις προσφορές του Πάσχα εφαρμόστηκαν το 2024 τον Μάιο, ενώ το 2023 τον Απρίλιο, κάτι που τεχνηέντως οδήγησε σε υψηλότερες τιμές τον Απρίλιο, αλλά και σημαντικά χαμηλότερες τον Μάιο.
- Κυβερνητικές θεσμικές παρεμβάσεις. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε περίπτωση ανατιμήσεων 6969/2024).
- Η αποκλιμάκωση των τιμών των πρώτων υλών τους προηγούμενους μήνες στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν μείωση τους πρώτους μήνες του 2024.
- Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμα τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.
- Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου.