HRW για Ισημερινό: Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης προκαλεί παραβιάσεις δικαιωμάτων

Η μη κυβερνητική οργάνωση Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) καλεί σήμερα τον πρόεδρο του Ισημερινού Ντανιέλ Νομπόα να αναιρέσει την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που επέβαλε για να αντιμετωπιστεί, κατ’ αυτόν, η «εσωτερική ένοπλη σύγκρουση» που άρχισαν οι συμμορίες, καθώς θεωρεί ότι οι δυνάμεις ασφαλείας έχουν διαπράξει παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Παρά τις προσπάθειες του κ. Νομπόα για να μειωθεί η βία, που αποδίδεται στον πόλεμο μεταξύ συμμοριών, η κατάσταση ως προς την ασφάλεια «παραμένει καταστροφική», αναφέρει η Χουανίτα Γκεμπέρτους Εστράδα, διευθύντρια του τμήματος της ΜΚΟ που είναι αρμόδιο για την αμερικανική ήπειρο, σε ανοικτή επιστολή της προς τον αρχηγό του κράτους. «Έχουν διαπραχθεί πολλές σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις δυνάμεις ασφαλείας», τονίζεται στο κείμενο.

Ο πρόεδρος του Ισημερινού κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τον Ιανουάριο, μετά την απόδραση επικίνδυνου διακινητή ναρκωτικών, του Χοσέ Αδόλφο Μασίας, γνωστού επίσης με το προσωνύμιο «Φίτο», από φυλακή υψίστης ασφαλείας. Οι συμμορίες διεμήνυσαν πως κηρύσσουν «πόλεμο» σε αντίποινα, τοποθετώντας βόμβες και απαγάγοντας αστυνομικούς· κατόπιν ο κ. Νομπόα δήλωσε πως η χώρα του βρίσκεται σε «εσωτερική ένοπλη σύγκρουση» και διέταξε τον στρατό να «εξουδετερώσει» κάπου είκοσι συμμορίες.

Το HRW, έπειτα από εξέταση των κυβερνητικών ενεργειών, λέει πως συμπέρανε πως δεν υπάρχει νομική βάση για τέτοια δήλωση, που «άνοιξε την πόρτα σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Στην επιστολή της ΜΚΟ τονίζεται ότι «πολλοί» εξ όσων συνελήφθησαν από τον Ιανουάριο «φαίνεται πως ουδέποτε παρουσιάστηκαν ενώπιον εισαγγελέα ή δικαστή» και ορισμένοι υπέστησαν ξυλοδαρμούς από στρατιώτες και αστυνομικούς.

Κάνει επίσης λόγο για «τουλάχιστον» μια υπόθεση στην οποία στοιχεία υποδεικνύουν ότι διαπράχθηκε «εξωδικαστική δολοφονία», για «πολλές αυθαίρετες συλλήψεις και πολλές υποθέσεις κακομεταχείρισης στη φυλακή» που «μπορεί να αποτελούσαν βασανιστήρια».

Άλλοτε όαση ειρήνης και ηρεμίας στη Λατινική Αμερική, ο Ισημερινός, ανάμεσα στην Κολομβία και το Περού, τις δυο χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή κοκαΐνης στην υφήλιο, σπαράσσεται τα τελευταία χρόνια χρόνια από άνευ προηγουμένου κύμα βίας εξαιτίας συγκρούσεων συμμοριών συνδεόμενων με μεξικανικά και κολομβιανά καρτέλ για τον έλεγχο οδών διακίνησης και φυλακών.

Οι πόλεμοι των συμμοριών γίνονται ειδικά μέσα σε φυλακές, όπου επικεφαλής συμμοριών, όπως ο «Φίτο», έχουν συχνά τον έλεγχο. Από το 2021, συγκρούσεις αντίπαλων συμμοριών έχουν στοιχίσει τη ζωή σε εκατοντάδες κρατούμενους, τα πτώματα των οποίων συχνά εντοπίζονται διαμελισμένα, αποκεφαλισμένα ή απανθρακωμένα.

Η κυρία Γκεμπέρτους Εστράδα —κολομβιανή πρώην βουλεύτρια— καλεί στην επιστολή τον κ. Νομπόα να περιορίσει τον ρόλο των ενόπλων δυνάμεων και να κάνει πιο αυστηρά τα πειθαρχικά μέτρα στην αστυνομία και στον στρατό. Ο πρόεδρος πρέπει επίσης να καταδικάσει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να καταστήσει «σαφές» πως «δεν θα γίνονται ανοικτές», προστίθεται στο κείμενο της ΜΚΟ.