Ίων Δικαιάκος για τις δυνατότητες του digital painting και την εικαστική χαρτογράφηση των κρυφών σκέψεων
Λίγο καιρό μετά την έκθεσή του στο Κέντρο Τεχνών Μετς “Human Conditιων” ο Ίων Δικαιάκος μιλά στo ertnews.gr για την τελευταία του δουλειά. μια εικαστική χαρτογράφηση των κρυφών, ανθρώπινων σκέψεων που γίνεται πραγματικότητα με τη ζωγραφική σε ένα κινητό τηλέφωνο. Όπως αναφέρει ο ίδιος « η διαδικασία ταιριάζει στο χαρακτήρα μου. Είναι άμεση, μπορεί να πραγματοποιηθεί οπουδήποτε βρεθώ, π.χ. σε ένα αεροδρόμιο, σε ένα καφέ και μου επιτρέπει να δοκιμάζω πολλές διαφορετικές ιδέες γρήγορα και δίχως να λερώνω τα χέρια μου». Παράλληλα αναφέρει ότι «αυτή η αμεσότητα της ψηφιακής ζωγραφικής, σε όλα τα επίπεδα, είναι που αποτελεί το πραγματικό, εκφραστικό της πλεονέκτημα, αφού απελευθερώνει τη δημιουργικότητά μου με τρόπο, που η συμβατική ζωγραφική, δε μπορεί. Η μία είναι το “γκάζι” και η άλλη είναι το “φρένο”».
«Η τέχνη μου είναι εξόχως ανθρωποκεντρική, κατά συνέπεια, ο Άνθρωπος είναι και η πηγή της κάθε μου έμπνευσης. Η θέση του, ως φιλοσοφική οντότητα μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία και η θέση του μέσα στη φύση. Όλα τα διδάγματα που προκύπτουν από αυτήν την παρατήρηση, στην πορεία τα μορφοποιώ και τα παρουσιάζω» τονίζει ακόμα σε άλλο σημείο ο δημιουργός στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Πρόσφατα παρουσιάσατε την έκθεση “Human Conditιων”. Ποιa η θεματολογία των συγκεκριμένων έργων;
Τα έργα της “Human Conditιων”, αφορούν τον άνθρωπο ως ύπαρξη μέσα στο χωροχρόνο. θα τολμούσα να πω, ότι κατ’ ουσίαν είναι πορτρέτα του ίδιου του χρόνου, ο οποίος ως κάτι άυλο, χρησιμοποιεί το χώρο και την ανθρώπινη φιγούρα για να μορφοποιηθεί. Αν παρατηρήσετε, οι ανθρώπινες μορφές στα έργα έχουν κάτι το παράδοξο, η ανατομία τους είναι αφύσικη, το περιβάλλον, που τις περικλείει έχει κάτι το υπόκωφο και το ελαστικό. Τα έργα, τα δημιούργησα την εποχή της καραντίνας και φέρουν τη ζοφερή και δυσοίωνη αίσθηση εκείνης της εποχής, ενώ οι άνθρωποι ή μάλλον οι υπάρξεις, που απεικονίζονται σε αυτά, μοιάζουν να βρίσκονται σε έναν ατέρμονο διάλογο με τον εαυτό τους. Η παρουσία του χρόνου είναι παντού αισθητή, παρεισφρύει μέσα στο χώρο αλλάζοντας την αρχιτεκτονική του, συχνά με βία, οι ανθρώπινες μορφές, άλλοτε γίνονται ένα με το περιβάλλον τους και άλλοτε βουλιάζουν μέσα στο ίδιο τους το σώμα, σε μία πάλη με τους φόβους, τους πόθους τους και την απέλπιδα πραγματικότητα. Η προσέγγιση μου έγινε μέσα από δύο διαφορετικά αισθητικά ύφη, το “φετιχιστικό” και το “λατρευτικό”.
Πόσο εύκολο είναι να γίνει μία εικαστική χαρτογράφηση των κρυφών, ανθρώπινων σκέψεων;
Ακούγεται κάπως ασυνήθιστο, όμως στην πραγματικότητα αυτό είναι, που κατά βάση, κάνουν όλοι οι πραγματικοί καλλιτέχνες. Τίποτα δεν είναι εύκολο όταν χρειάζεται να γίνει σωστά, ακόμα και αν εφάπτεται των δεξιοτήτων και της θεματολογίας του δημιουργού… με κάποιο τρόπο όμως, δεν είναι και ιδιαίτερα δύσκολο. Όταν το μήνυμα είναι σαφές, τα πάντα μοιάζουν να “κουμπώνουν” στην πορεία. Βέβαια, οι κρυφές, ανθρώπινες σκέψεις δεν είναι η μόνη θεματολογία της εικαστικής δημιουργίας, αποτελούν όμως σημαντικό κομμάτι της και ενάγονται σε ένα γενικότερο πλαίσιο αναζήτησης της αυτογνωσίας και κατ’ επέκταση, της αλήθειας της ύπαρξης.
Ποιa η τεχνοτροπία σας;
Ζωγραφίζω κυρίως στο κινητό, μία συνήθεια των τελευταίων 9-10 ετών. Αποφεύγω τα tablet, γιατί δε με βολεύουν. Η ενασχόληση μου με τα φυσικά μέσα ζωγραφικής έχει περιοριστεί, αλλά δεν έχει εκλείψει. Είναι κάτι που κάνω ακόμα, αποσπασματικά. Η “Human Conditιων” δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου ψηφιακά, στο κινητό μου τηλέφωνο. Μία συσκευή, που ουσιαστικά με έκανε ζωγράφο και αυτό, επειδή η διαδικασία ταιριάζει στο χαρακτήρα μου. Είναι άμεση, μπορεί να πραγματοποιηθεί οπουδήποτε βρεθώ, π.χ. σε ένα αεροδρόμιο, σε ένα καφέ και μου επιτρέπει να δοκιμάζω πολλές διαφορετικές ιδέες γρήγορα και δίχως να λερώνω τα χέρια μου! Στη συνέχεια, τα έργα αυτά θα τα επεξεργαστώ στο Photoshop όπου, αφού προσθέσω κάποιες “μαγικές” λεπτομέρειες, θα τα εκτυπώσω σε επαγγελματικό, εκθεσιακό χαρτί, όπως ακριβώς κάνω και με τις φωτογραφικές μου δουλειές. Η ευκολία αυτού του τρόπου εργασίας, είναι πραγματικά απελευθερωτική!
Τι δυνατότητες εκφραστικές δίνει το digital painting?
Θα έλεγα ότι σε επίπεδο έκφρασης, δεν αισθάνομαι ότι υπερτερεί ως μέσο, τουλάχιστον με τρόπο εμφατικό. Φυσικά, μπορώ πάντα να χρησιμοποιήσω κάποια ψηφιακά πινέλα για να δημιουργήσω ένα εφέ, που θα ήταν πιο δύσκολο με τη συμβατική ζωγραφική ή να φλερτάρω και με άλλες τεχνικές, όπως προσθέτοντας στοιχεία illustration στον πίνακα μου ή ακόμα και να δουλέψω επί τόπου ένα πορτρέτο, χρησιμοποιώντας ως βάση μία φωτογραφία του υποκειμένου στο φόντο. Όμως, όσον αφορά εμένα προσωπικά, θα έλεγα ότι αυτή η αμεσότητα της ψηφιακής ζωγραφικής, σε όλα τα επίπεδα, είναι που αποτελεί το πραγματικό, εκφραστικό της πλεονέκτημα, αφού απελευθερώνει τη δημιουργικότητά μου με τρόπο, που η συμβατική ζωγραφική, δε μπορεί. Η μία είναι το “γκάζι” και η άλλη είναι το “φρένο”.
Ποιες είναι οι πηγές της έμπνευσής σας;
Συχνά χαριτολογώ, λέγοντας ότι “η έμπνευσή μου, είμαι εγώ ο ίδιος” και υπάρχει μία αλήθεια σε αυτό. Η τέχνη μου είναι εξόχως ανθρωποκεντρική, κατά συνέπεια, ο Άνθρωπος είναι και η πηγή της κάθε μου έμπνευσης. Η θέση του, ως φιλοσοφική οντότητα μέσα στην ανθρώπινη κοινωνία και η θέση του μέσα στη φύση. Όλα τα διδάγματα που προκύπτουν από αυτήν την παρατήρηση, στην πορεία τα μορφοποιώ και τα παρουσιάζω. Προσπαθώ συνειδητά, να έχουν πάντα μία ειλικρίνεια και να είναι τεχνικά άρτια. Αν υπάρχει ο ψυχισμός, τότε αυτά θα λειτουργήσουν, γιατί θα βρουν τον τρόπο να επικοινωνήσουν με τον θεατή. Να του δώσουν κάτι δικό του πίσω και να τον διδάξουν, κάνοντας τον ίδιο, λίγο καλλιτέχνη. Οτιδήποτε όμως πω για εμένα ή για τους άλλους και οτιδήποτε δημιουργήσω, στην πραγματικότητα πάλι για εμένα μόνο θα μιλώ, μέσα από τα δικά μου μάτια θα ορίζω τα πάντα, ορατά ή αόρατα, εικονιστικά ή αφηρημένα. Εξ ου και το χαριτολόγημα, “η έμπνευση μου, είμαι εγώ ο ίδιος”.
Ποιο το επόμενο καλλιτεχνικό σας βήμα;
Στα πολλά χρόνια της απουσίας μου, ετοίμασα μία σειρά από έργα-ενότητες, που πλέον, θέλω να αρχίσω να παρουσιάζω. Η “Human Conditιων” ήταν η πρώτη, από μία σειρά εκθέσεων, που ευελπιστώ να πραγματοποιήσω το επόμενο διάστημα. Έχει νομίζω, φτάσει ο καιρός! Η επόμενη έκθεση μου θα είναι φωτογραφική, αφορά τα τοπία και έχει τον τίτλο, “Εργασία στο Τοπίο”. Τα έργα χαρακτηρίζονται από θεατρικότητα και πρωτοτυπία και αποτελούν κάτι εντελώς καινούριο πάνω στο θέμα, σε διεθνές επίπεδο. Έχει προγραμματιστεί για τις αρχές του καλοκαιριού στον Χώρο Τέχνης “Ηώς” στην Αθήνα. Είναι η γκαλερί, απ’ όπου πρωτοξεκίνησα με μία άλλη φωτογραφική έκθεση, την “Εργασία στο Πορτρέτο”. Την δουλειά δηλαδή, που με έβαλε και στον εικαστικό χάρτη.
