Λίβανος: Για άλλη μια φορά παγιδευμένος σε πόλεμο άλλων

Μπορεί για τους περισσότερους Λιβανέζους το Ισραήλ να θεωρείται «εχθρός», όμως αυτό δεν σημαίνει ότι η πλειοψηφία στηρίζει την απόφαση της Χεζμπολάχ να ανοίξει πολεμικό μέτωπο στο νότιο τμήμα της χώρας ως ένδειξη αλληλεγγύης στον αγώνα της Χαμάς στη Γάζα. Μάλλον το αντίθετο.

Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που στηρίζουν αυτήν την αντίθεση: κανείς στη χώρα δεν θέλει η Χεζμπολάχ να λαμβάνει μονομερείς πολεμικές αποφάσεις χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης. Επιπλέον, οι στενοί δεσμοί της σιιτικής οργάνωσης με το Ιράν παρασύρουν τον Λίβανο σε μια σύγκρουση με τη Δύση μέσω αντιπροσώπων στην εδαφική επικράτεια της μεσανατολικής χώρας και τέλος, η Χεζμπολάχ σε καμία περίπτωση δεν διαθέτει τη στρατιωτική ικανότητα να αλλάξει ουσιαστικά την κατάσταση της Λωρίδας της Γάζας. Μετά από ένα χρόνο πολέμου στον παλαιστινιακό θύλακα, η Γάζα παραμένει κατεστραμμένη και η εμπλοκή της Χεζμπολάχ δεν μπόρεσε να κάνει και πολλά για να το αλλάξει αυτό.

Χωρίς όφελος για τους Παλαιστίνιους της Γάζας, αυτός ο πόλεμος διαβρώνει περαιτέρω την κυριαρχία του Λιβάνου σπέρνοντας καταστροφή. Εντούτοις, η Χεζμπολάχ προχώρησε αγνοώντας την κοινή γνώμη στο Λίβανο, κατηγορώντας τους επικριτές ότι είναι συνένοχοι με το Ισραήλ ή προδότες.

حلو عن ارضنا
حلو عن سمانا pic.twitter.com/VuTyWAIq5f

— Dima ديما صادق (@DimaSadek) September 24, 2024

Μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, η κατάσταση, αν και τεταμένη, ήταν ακόμα υπό έλεγχο στη χώρα των κέδρων. Αυτό άλλαξε όταν μέσα σε 24 ώρες χιλιάδες τηλεειδοποιητές και γουόκι-τόκι εξερράγησαν ταυτόχρονα στα χέρια μελών της Χεζμπολάχ και όχι μόνο. Ακολούθησαν δολοφονίες κορυφαίων αξιωματούχων της φιλοϊρανικής οργάνωσης, αλλά και σφοδροί βομβαρδισμοί στο νότιο Λίβανο και την κοιλάδα Μπεκά, σκοτώνοντας πάνω από 500 ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους ήταν άμαχοι, γυναίκες και παιδιά. Σε απάντηση, η Χεζμπολάχ εκτόξευσε ρουκέτες προς τη Χάιφα και στόχευσε το Τελ Αβίβ, για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου.

Φώτο Αρχείου (AP Photo/Leo Correa)

Κλιμακώνοντας ακόμη περισσότερο την κατάσταση, μια ανακοίνωση του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας του Ισραήλ πρόσθεσε στους πολεμικούς στόχους την επιστροφή των εκτοπισμένων πολιτών στο βόρειο Ισραήλ. Έχοντας επιτύχει τα σημαντικότερα αντικείμενα των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, το Ισραήλ είναι πλέον αποφασισμένο να εντείνει τη σύγκρουση κατά μήκος των βόρειων συνόρων του, με στόχο την επιστροφή των πολιτών στις εστίες τους. Από την έναρξη του πολέμου με τη Χεζμπολάχ, περίπου 70.000 Ισραηλινοί έποικοι κοντά στα σύνορα του Λιβάνου είχαν τραπεί σε φυγή. Η Χεζμπολάχ έχει πολλές φορές καταστήσει σαφές ότι θα συνεχίσει να πολεμά μέχρι να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, μια απαίτηση που το Ισραήλ απορρίπτει.

Όμως η Χεζμπολάχ είναι πραγματικά προετοιμασμένη για αυτήν την κλιμάκωση και ποιες είναι οι επιλογές της; Τι ρόλο παίζει η λιβανική αντιπολίτευση σε αυτές τις εξελίξεις;

Από την αρχή της σύγκρουσης, η υπεροχή του Ισραήλ είναι εμφανής, όχι μόνο από τεχνολογική άποψη, αλλά και από το επίπεδο διείσδυσης που έχουν καταφέρει οι μυστικές του υπηρεσίες στις δομές της Χεζμπολάχ. Το Ισραήλ κατάφερε να εξοντώσει με επιτυχία πολλά σημαίνοντα στελέχη της οργάνωσης, ενώ από την πλευρά της τα αντίποινα προκάλεσαν περιορισμένες απώλειες και φθορές στις ισραηλινές δυνάμεις.

Την ίδια ώρα, εκατοντάδες χιλιάδες άτομα έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους στον νότιο Λίβανο και τα νότια προάστια της Βηρυτού. Με αποδεκατισμένη την ηγεσία της, η Χεζμπολάχ μοιάζει να έχει περιορισμένες επιλογές: μπορεί είτε να κλιμακώσει τον πόλεμο ώστε να διατηρήσει το στάτους κβο και τη δημοτικότητά της, διακινδυνεύοντας όμως την καταστροφή της όπως η Χαμάς, είτε να βρει έναν ρόλο σε οποιαδήποτε πιθανή συμφωνία διαπραγματευτεί το Ιράν με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία θα της επέτρεπε να διατηρήσει τα όπλα και την επιρροή της στον Λίβανο.

Την ίδια ώρα, η λιβανέζικη κυβέρνηση παραμένει αδύναμη και η ικανότητά της να αναλάβει δράση είναι περιορισμένη. Κυρίως επικεντρώνεται στη διαχείριση της κρίσης υγείας και των ροών των εκτοπισμένων. Ενώ θεωρητικά γίνονται προσπάθειες για μια εκεχειρία στο πλαίσιο του ΟΗΕ, η Χεζμπολάχ παραμένει ο παράγοντας που στην ουσία λαμβάνει τις αποφάσεις.

Όμως, ακόμη και αν επιτευχθεί εκεχειρία, θα μπορέσει να προστατεύσει το λιβανέζικο κράτος; Την τελευταία φορά που ξένοι πόλεμοι ενέπλεξαν τόσο πολύ τον Λίβανο, η χώρα οδηγήθηκε σε μακροχρόνια και οδυνηρή εσωτερική σύγκρουση. Ο λιβανέζικος λαός μοιάζει απρόθυμος να ξαναζήσει αυτή την τραγωδία, αλλά θα μπορέσει να βρεθεί μια λύση πριν τελειώσει ο χρόνος;

Πηγή: Politico