Πέθανε στα 100 του χρόνια ο Τζίμι Κάρτερ: 39ος πρόεδρος των ΗΠΑ, και βραβευμένος με το Νόμπελ Ειρήνης

Ο Τζίμι Κάρτερ, ο 39ος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και βραβευμένος με το Νόμπελ Ειρήνης, απεβίωσε σε ηλικία 100 ετών στο σπίτι του στο Πλέινς της Τζόρτζια. Η είδηση του θανάτου του επιβεβαιώθηκε από τον γιο του, Τζέιμς Ε. Κάρτερ ΙΙΙ.

Ο Κάρτερ, ο μακροβιότερος πρώην πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ, είχε εισέλθει σε καθεστώς ανακουφιστικής φροντίδας το 2023, έπειτα από σοβαρά προβλήματα υγείας που περιλάμβαναν επιθετική μορφή μελανώματος.

Η απώλεια του Κάρτερ σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής. Ο γιος μικροκαλλιεργητή φυστικιών και βετεράνος του Πολεμικού Ναυτικού ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία ως κυβερνήτης της Τζόρτζια το 1971. Ως πρώτος πρόεδρος από τον Νότο μετά το 1837, ανέλαβε καθήκοντα το 1977, σε μια εποχή πολιτικής πόλωσης. Παρά την έντονη υποστήριξη του Κογκρέσου, η προεδρία του επισκιάστηκε από τις οικονομικές κρίσεις, όπως η «στασιμοπληθωρισμός», και διεθνείς προκλήσεις, όπως η κρίση ομηρείας στο Ιράν.

Η αφοσίωσή του στους ομήρους του Ιράν και οι αποτυχημένες προσπάθειες διάσωσης τους ενίσχυσαν την αρνητική εικόνα του. Η εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν το 1979 και το μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων του 1980 επιδείνωσαν την κατάσταση. Ωστόσο, ιστορικοί πλέον αναγνωρίζουν τη διορατικότητα του Κάρτερ σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, όπως η προώθηση της ηλιακής ενέργειας και η δημιουργία του Superfund για την απορρύπανση τοξικών αποβλήτων.

Η σημαντικότερη διπλωματική του επιτυχία ήταν τα *Συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ* το 1978, όπου μεσολάβησε για την ειρηνική συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου. Η συνθήκη παραμένει ακρογωνιαίος λίθος στις σχέσεις Μέσης Ανατολής. Παράλληλα, προώθησε την ανθρώπινη δικαιωματική πολιτική, αποκατέστησε διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα και προώθησε συμφωνίες όπως το SALT II.

Η προεδρία του, παρά τις επιτυχίες, θεωρήθηκε απογοητευτική από πολλούς Αμερικανούς, κάτι που οδήγησε σε ήττα από τον Ρόναλντ Ρίγκαν το 1980. Ωστόσο, μετά την προεδρία του, ο Κάρτερ επιδόθηκε σε ανθρωπιστική δράση. Μέσω του Carter Center, προώθησε την καταπολέμηση ασθενειών και τη διεθνή διπλωματία. Η προσφορά του αναγνωρίστηκε το 2002, όταν έλαβε το Νόμπελ Ειρήνης για τη διαχρονική του συμβολή στην ειρήνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Με τη μακροβιότητα και τη δέσμευσή του στην ανθρωπιστική δράση, ο Τζίμι Κάρτερ άφησε ανεξίτηλο στίγμα στην αμερικανική πολιτική και διεθνή σκηνή.