Το X του Μασκ: Ένα κοινωνικό πείραμα που επαναπροσδιορίζει την πολιτική και την ελευθερία του λόγου
Από τότε που ο Ίλον Μασκ εξαγόρασε το Twitter πριν από δύο χρόνια, η πλατφόρμα -που έχει μετονομαστεί σε X- έχει υποστεί μια βαθιά μεταμόρφωση, τόσο ως προς τη δομή της όσο και ως προς τον κοινωνικό της αντίκτυπο. Αν και αρχικά είχε διαφημιστεί ως υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου, το 2024 μεταμορφώθηκε σε έναν εξαιρετικά πολωμένο χώρο όπου φαίνεται να κυριαρχούν οι αμφιλεγόμενες αναρτήσεις και προσωπικότητες.
Αυτό έχει σημασία γιατί το X μπορεί να μην έχει τόσους πολλούς χρήστες όσο άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αλλά φαίνεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις πολιτικές συζητήσεις. Η νέα σχέση του ιδιοκτήτη του Χ με τον Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει τον τρόπο με τον οποίο οι ηγέτες άλλων κολοσσών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αντιμετωπίζουν τον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ.
Τι κρύβεται λοιπόν πίσω από αυτό το νέο κύμα αλλαγών; Υπήρξε κάποια μετατόπιση στη δημογραφία των ανθρώπων που χρησιμοποιούν το X τον τελευταίο χρόνο – ή μήπως είναι αποτέλεσμα σκόπιμων αποφάσεων των υπευθύνων;
Η άνοδος του Χ/Twitter ως μέσο ενημέρωσης
Μια βασική αλλαγή στο τοπίο του Χ ήταν η άνοδος νέων λογαριασμών όπως ο Inevitable West, ο οποίος ισχυρίζεται ότι υπερασπίζεται τις «δυτικές αξίες», αλλά έχει προσελκύσει αντιδράσεις για τη διάδοση παραπλανητικών ειδήσεων και ρητορικής μίσους. Η ραγδαία ανάπτυξή του, που έφτασε σε εκατομμύρια καθημερινές προβολές και κέρδισε τη δημόσια έγκριση του Μασκ, αναδεικνύει την αυξανόμενη αποδοχή από την πλατφόρμα του διχαστικού και ακροδεξιού περιεχομένου. Παρά τις κατηγορίες για προώθηση της παραπληροφόρησης, ο λογαριασμός Inevitable West ισχυρίζεται ότι εκπροσωπεί τη «σιωπηλή πλειοψηφία», τοποθετώντας τον εαυτό του ως εναλλακτική λύση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ο Μασκ, απηχώντας αυτή τη ρητορική, δήλωσε ότι «Εσείς είστε τα μέσα ενημέρωσης τώρα» – ένα συναίσθημα που φαίνεται να έχει επιτρέψει στην πλατφόρμα να ανθίσει στις παρυφές του πολιτικού διαλόγου.
Έχει αλλάξει ο αλγόριθμος;
Οι αλλαγές στον αλγλοριθμο φαίνεται να ευνοούν την πόλωση. Οι αναρτήσεις που προωθούν ακραίες ή πολωτικές απόψεις συνιστώνται συχνά στις ροές των χρηστών, επισκιάζοντας μερικές φορές το πιο μετριοπαθές περιεχόμενο. Ειδικοί όπως ο Άντριου Κάουνγκ ο οποίος ήταν προηγουμένως αναλυτής για την ασφάλεια των χρηστών στο TikTok και έχει επίσης εργαστεί στη Meta, έχει περάσει χρόνια μελετώντας πώς αυτά τα συστήματα συστάσεων μπορούν να ενημερωθούν και να αλλάξουν.
«Αυτό που βλέπουμε στο X δεν έχει να κάνει μόνο με τις αλλαγές στους αλγορίθμους, αλλά και με την έλλειψη μηχανισμών ασφαλείας στο όνομα της ελευθερίας του λόγου», εξηγεί.
Η Νίνα Γιάνκοβιτς διετέλεσε πρώην εκτελεστική διευθύντρια στο Συμβούλιο Διακυβέρνησης Παραπληροφόρησης των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο συστάθηκε το 2022 για να συμβουλεύει το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας σε διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής παραπληροφόρησης, αλλά αργότερα διαλύθηκε μετά από δημόσιες αντιδράσεις για ανησυχίες, μεταξύ άλλων σχετικά με την ελευθερία της έκφρασης και τη διαφάνεια. Η Γιάνκοβιτς υποστηρίζει ότι οι αλγόριθμοι του X πλέον «προκρίνουν τη διχαστική και παραπλανητική ρητορική» και ότι οι χρήστες που δημοσιεύουν λιγότερο αμφιλεγόμενο περιεχόμενο έχουν διαπιστώσει μείωση των προβολών.
«Παρόλο που η πλατφόρμα αυτοδιαφημίζεται ως δημόσια πλατεία είναι στην πραγματικότητα ένα εξαιρετικά τεχνητό περιβάλλον, ένας πραγματικός μαύρος καθρέφτης των πιο ανησυχητικών τμημάτων της ανθρώπινης φύσης» λέει χαρακτηριστικά.
Εν τω μεταξύ, ο αμφιλεγόμενος ρόλος της πλατφόρμας στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ του 2024 υπογραμμίζει την αυξανόμενη σημασία της στις πολιτικές εκστρατείες. Το X έχει μεταμορφωθεί σε μεγάφωνο των πολιτικών ενημερώσεων του Τραμπ. Το αν αυτό αντιπροσωπεύει μια επικίνδυνη διάβρωση του δημοκρατικού λόγου ή έναν απαραίτητο υπολογισμό της ελευθερίας του λόγου μένει να φανεί.
Τελικά, η εξέλιξη του Χ φαίνεται ότι είναι ένα τεράστιο, συνεχιζόμενο κοινωνικό πείραμα, εκτιμά το BBC. Το όραμα του Μασκ για μια πλατφόρμα «ελεύθερου λόγου» επέτρεψε στις ακραίες φωνές να ανθίσουν, αλλά έκανε επίσης το X γόνιμο έδαφος για παραπληροφόρηση, ρητορική μίσους και ιδεολογικό εξτρεμισμό.
