Πόλεμος στο Σουδάν: Το ΣΑ του ΟΗΕ αξιώνει να «τερματιστεί η πολιορκία» της Ελ Φάσερ

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών αξίωσε χθες να λάβει τέλος η «πολιορκία» της πόλης Ελ Φάσερ από τους παραστρατιωτικούς και να σταματήσουν οι μάχες γύρω από την πόλη αυτή του Νταρφούρ, στο δυτικό Σουδάν, όπου έχουν παγιδευτεί εκατοντάδες χιλιάδες άμαχοι.

Η απόφαση, η οποία καταρτίστηκε από τη Βρετανία, εγκρίθηκε με 14 ψήφους υπέρ και αποχή της Ρωσίας· «απαιτεί οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης να τερματίσουν την πολιορκία της Ελ Φάσερ» και «να σταματήσουν αμέσως οι μάχες» και να υπάρξει «αποκλιμάκωση» στην πόλη και τα περίχωρά της.

Από τη 15η Απριλίου 2023, το Σουδάν έχει μετατραπεί σε θέατρο ανελέητου, καταστροφικού πολέμου ανάμεσα στις σουδανικές ένοπλες δυνάμεις του στρατηγού Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), υπό το ως τότε δεξί χέρι του πρώτου που μετατράπηκε ορκισμένο εχθρό του, τον στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο.

Η μοναδική από τις πρωτεύουσες των πέντε πολιτειών του Νταρφούρ που δεν έχει πέσει στα χέρια των ΔΤΥ, η Ελ Φάσερ, για καιρό παρέμενε συγκριτικά αλώβητη από την ένοπλη σύρραξη. Η πόλη, που έχει υποδεχθεί μεγάλο αριθμό εκτοπισμένων, ήταν εξάλλου μείζων κόμβος των ανθρωπιστικών επιχειρήσεων στην αχανή περιοχή του δυτικού Σουδάν, όπου ο πληθυσμός διατρέχει ολοένα μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστεί λιμό.

Από τη 10η Μαΐου όμως διεξάγονται εντατικές μάχες εκεί, εγείροντας φόβους ότι ο πόλεμος παίρνει νέα τροπή, που προκαλεί «συναγερμό», όπως το έχει θέσει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Η υιοθέτηση της απόφασης «στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα», ανέφερε η πρεσβεύτρια της Βρετανίας στα Ηνωμένα Έθνη, η Μπάρμπαρα Γούντγουορντ.

Σκοπός της είναι «εξασφαλιστεί κατάπαυση του πυρός γύρω από την Ελ Φάσερ και να δημιουργήσει ευρύτερες συνθήκες για (…) την αποκλιμάκωση στη χώρα και για να σωθούν ζωές», πρόσθεσε.

Η απόφαση καλεί να «αποσυρθούν όλες οι δυνάμεις που απειλούν την ασφάλεια των αμάχων» κι όλα τα μέρη να επιτρέψουν στους πολίτες που το επιθυμούν να φύγουν από την Ελ Φάσερ.

Το κείμενο ζητεί ακόμη από τον Αντόνιο Γκουτέρες να παρουσιάσει «συστάσεις» για να βελτιωθεί η προστασία των αμάχων στο Σουδάν.

«Αποστολή» προστασίας των αμάχων;

Χαιρετίζοντας την υιοθέτηση της απόφασης, ο Λουί Σαρμπονό του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) πήγε πιο μακριά, καλώντας τον Γενικό Γραμματέα να συνεργαστεί «επειγόντως» με «κράτη μέλη της Αφρικανικής Ένωσης προκειμένου να αναπτυχθεί αποστολή με εντολή να εγγυηθεί την προστασία των αμάχων».

«Η σημερινή απόφαση προειδοποιεί τις σουδανικές ένοπλες δυνάμεις και τις Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης πως ο κόσμος βλέπει», πρόσθεσε.

Ανθρωπιστικές οργανώσεις και ο ΟΗΕ δεν σταματούν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις εφιαλτικές συνθήκες που βιώνουν οι κάτοικοι του Σουδάν εδώ κι έναν χρόνο, ειδικά στο Νταρφούρ, καθώς και για το ενδεχόμενο ο πόλεμος να μετατραπεί σε σύγκρουση μεταξύ εθνικών ομάδων.

Η περιοχή αυτή είχε ήδη ρημαχτεί από τα 20 και πλέον χρόνια πολέμου και τακτικής καμμένης γης των Τζαντζαουίντ, αραβικών πολιτοφυλακών που έκτοτε μετενσαρκώθηκαν στις ΔΤΥ, επί των ημερών του Όμαρ Ελ Μπασίρ, που κυβέρνησε το Σουδάν από το πραξικόπημα του 1989 ως την ανατροπή του με το πραξικόπημα του 2019.

Στην τρέχουσα ένοπλη σύρραξη έχουν χάσει τη ζωή τους δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι —δεν υπάρχει επίσημος αξιόπιστος απολογισμός—, ενώ κάπου 9 εκατομμύρια άλλοι έχουν μετατραπεί σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες.

Τον Μάρτιο, το Συμβούλιο Ασφαλείας είχε καλέσει με απόφασή του να κηρυχθεί «άμεσα» κατάπαυση του πυρός τον μήνα του ραμαζανιού, που θα άρχιζε μερικές ημέρες αργότερα.

Μάταια

Η απόφαση που υιοθετήθηκε χθες καλεί τα μέρη να θέσουν σε εφαρμογή αμέσως συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και να άρουν τα εμπόδια στην ανθρωπιστική πρόσβαση, την ώρα που εκατομμύρια κάτοικοι απειλούνται από λιμό. Απαιτεί ιδίως να ανοίξει ξανά η συνοριακή διέλευση Άντρι, στη μεθόριο του Σουδάν και του Τσαντ.

Το κείμενο καλεί ακόμη όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να «απέχουν από οποιαδήποτε εξωτερική ανάμιξη» που τροφοδοτεί «τη σύρραξη και την αστάθεια» και να εφαρμόσουν το εμπάργκο όπλων, δίχως πάντως να κατονομάζει οποιαδήποτε χώρα.

Σε έκθεσή τους που δημοσιοποιήθηκε τον Ιανουάριο, ειδικοί στους οποίους έχει ανατεθεί από το ΣΑ να επιτηρούν την τήρηση του καθεστώτος κυρώσεων είχαν καταγγείλει παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων, κατηγορώντας διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, πως προμηθεύουν με οπλισμό τις ΔΤΥ.