Συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν: Οι συγκλίσεις και οι αποκλίσεις – Η διαφωνία τους για τη Χαμάς
Εποικοδομητική χαρακτήρισαν τη συνάντηση που είχαν στην Άγκυρα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς έστειλαν το μήνυμα για διεύρυνση της θετικής ατζέντας. Ωστόσο, δεν έλειψαν οι διαφωνίες με επίκεντρο τη μειονότητα στη Θράκη, την οποία ο κ. Ερντογάν χαρακτήρισε «τουρκική» και ο κ. Μητσοτάκης «θρησκευτική», τη Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη που μετατράπηκε σε Τζαμί και το Κυπριακό. Οι δύο ηγέτες δεν έκρυψαν τις διαφορετικές τους απόψεις και για τον ρόλο που διαδραματίζει η Χαμάς στη Μέση Ανατολή.
Με εμφανή τη διάθεση να αναδείξουν τις θετικές πτυχές της διαδικασίας ελληνοτουρκικής προσέγγισης που βρίσκεται σε εξέλιξη, αλλά και με τις δομικές διαφορές να έρχονται και πάλι στο προσκήνιο, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν ολοκλήρωσαν την Άγκυρα την τέταρτη συνάντησή τους τους τελευταίους 10 μήνες, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να υπογραμμίζει ότι η αμοιβαία κατανόηση δεν πρέπει να αποτελεί εξαίρεση.
«Οι δύο γείτονες μπορούμε να καθιερώσουμε αυτή την προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης όχι πλέον ως κάποια εξαίρεση αλλά ως μία παραγωγική κανονικότητα που δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας[…] Αγαπητέ Ταγίπ και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε μια παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος όμως μίλησε για αλληλένδετα προβλήματα, απορρίπτοντας ουσιαστικά την πάγια θέση της Αθήνας περί μίας ελληνοτουρκικής διαφοράς, δηλαδή οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.
«Είμαστε της πεποίθησης ότι η ενίσχυση του πνεύματος συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας θα είναι για το καλό τόσο των δύο χωρών όσο και όλης περιοχής μας[…] Στις συνομιλίες μας συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις» τόνισε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε στον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος παραβλέποντας τις σαφείς προβλέψεις της Συνθήκης της Λωζάνης, αποκάλεσε τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης «τουρκική».
«Προσμένουμε η θετική ατμόσφαιρα στην σχέσεις μας να συμβάλλει στην εκπλήρωση των δικαιωμάτων της “τουρκικής μειονότητας” στην Ελλάδα» ανέφερε ο κ. Ερντογάν ενώ από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «ο χαρακτηρισμός τής μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη της Λωζάνης[…] θεωρούμε επιτυχία μας την ενεργό παρουσία της μειονότητας στην ελληνική πολιτική και κοινωνική ζωή και θα ήταν ευχής έργον αν την ίδια άνθιση γνώριζε και ο, δυστυχώς, διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία».
Ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε και δημοσίως την έντονη δυσαρέσκεια του για τη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, με τον Τούρκο πρόεδρο να περιορίζεται στην προφανή δέσμευση ότι το μνημείο θα είναι επισκέψιμο.
«Είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με τον πρόεδρο Ερντογάν την στεναχώρια μας, τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μόνη της Χώρας άλλαξε χαρακτήρα και θα λειτουργεί πια ως τέμενος[…] κατ’ ελάχιστο είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την ξεχωριστή πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου» επισήμανε ο πρωθυπουργός.
«Η Μονή της Χώρας είναι ανοιχτή για επίσκεψη σε όλους με τη νέα της ταυτότητα» είπε ο Τούρκος πρόεδρος.
Συγκαλυμμένη έκφραση περί διχοτομικής λύσης δύο κρατών στην Κύπρο από τον Ταγίπ Ερντογάν, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να υποδεικνύει τις αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ: «συζητήσαμε προφανώς και το Κυπριακό ζήτημα ένα ζήτημα το οποίο παραμένει υψίστης σημασίας για εμάς, ένα ζήτημα το οποίο προφανώς και διαφωνούμε[…] χαίρομαι για τον ορισμό της κας Holguín ως προσωπικής εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και θεωρώ ότι πρέπει να της δοθεί χρόνος για την αναζήτηση μίας λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού».
«Είναι σημαντικό να επιτευχθεί μία δίκαιη και μόνιμη λύση στο Κυπριακό στη βάση των πραγματικοτήτων στο νησί» δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Εκ διαμέτρου αντίθετες οι απόψεις των δύο ηγετών για τον πόλεμο στη Γάζα, με τον Ταγίπ Ερντογάν να παίρνει ξανά τον λόγο και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ανταπαντά.
«To Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί σε μία αιματηρή και προκλητική εισβολή τρομοκρατών στο έδαφος του με μια επίθεση με θύματα αθώους οι οποίοι δολοφονήθηκαν, απήχθησαν, βασανίστηκαν και μάλιστα από μία τρομοκρατική οργάνωση που δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Από την πλευρά του ο Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε «Δεν βλέπω την Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση. Θα ήταν σκληρή προσέγγιση αν αποκαλούμε την Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση όταν έχει χάσει περισσότερους από 40.000 ανθρώπους μέχρι τώρα».
«Ας συμφωνήσουμε κύριε πρόεδρε ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά ας συμφωνήσουμε ότι συμφωνούμε ότι υπάρχει άμεση ανάγκη να υπάρξει κατάπαυση του πυρός και πάνω από όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι»
Η υποδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ελληνικής αντιπροσωπείας έγινε σε καλό κλίμα, Αθήνα και Άγκυρα υπέγραψαν επιπλέον συμφωνίες στους τομείς της Πολιτικής Προστασίας και της Υγείας, ενώ εκδόθηκε και Κοινή Δήλωση των πλευρών.
Θετική ατζέντα αλλά και καταγεγραμμένες διαφωνίες
Με καταγραμμένες, έτσι κι αλλιώς, τις διαφωνίες των δύο πρωτευουσών, αλλά με εμφανή την πρόθεση να κρατήσουν στην πρώτη γραμμή το θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ολοκλήρωσαν τις διευρυμένες συνομιλίες τους.
Οι δύο ηγέτες διαφώνησαν για τη Μονή της Χώρας, τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης που ο πρόεδρος Ερντογάν αποκάλεσε και πάλι τουρκική, το Κυπριακό, αλλά και για τη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο μία φράση του κ. Μητσοτάκη αποτυπώνει και το κλίμα που επικράτησε στις συνομιλίες των δύο ηγετών. «Και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε και μία παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας…», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Στην πρώτη γραμμή ο θετικός διάλογος, στην πρώτη γραμμή η θετική ατζέντα. Μία θετική ατζέντα που έρχεται να αποτυπωθεί και στις συμφωνίες που ανακοινώθηκαν στην τουρκική πρωτεύουσα, συμφωνίες που έρχονται να προστεθούν σε αυτές που έχουν υπογραφεί την 7η Δεκεμβρίου στο Μέγαρο Μαξίμου και στη συνάντηση που είχαν οι δύο ηγέτες.
Αφορούν τη διαχείριση των καταστροφών και των εκτάκτων αναγκών, συμφωνίες για συνεργασία στον τομέα της υγείας και των ιατρικών επιστημών και την ίδρυση Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου.
Όπως μετέδωσε ο απεσταλμένος του ΕΡΤΝews, Δημήτρης Γκάτσιος, κυβερνητικά στελέχη τα οποία συνόδευαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, έκαναν λόγο για μία συζήτηση σε θετικό κλίμα, η οποία διήρκεσε περίπου 90 λεπτά. Οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί. Συμφώνησαν επίσης ότι το επόμενο Συμβούλιο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας και Τουρκίας θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του έτους στη γειτονική χώρα. Επίσης συμφωνία υπήρξε και στον οδικό χάρτη όσον αφορά στον πολιτικό διάλογο, στη θετική ατζέντα αλλά και στα μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Στον ορίζοντα και οι δύο επόμενες συναντήσεις που θα έχουν οι δύο ηγέτες, η πρώτη θα είναι στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Μένει να φανεί κατά πόσον Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθούν και στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί τον ερχόμενο Ιούλιο στην Ουάσιγκτον.
Ο αντίκτυπος της συνάντησης στα τουρκικά ΜΜΕ
Παρά τις καταγεγραμμένες διαφωνίες των δύο πλευρών, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε να δώσει έμφαση στη θετική ατζέντα μεταξύ των δύο χωρών. Αυτό ήταν άλλωστε και το μέλημα της τουρκικής πλευράς, όπως κατεγράφη τα τελευταία 24ωρα στην Τουρκία να έχει αυτή η συνάντηση θετικό πρόσημο.
Όπως είπε και ο κ. Ερντογάν παρά τις διαφορές, προσεγγίζουμε τα προβλήματα με ειλικρίνεια και δημιουργική προσέγγιση.
Ωστόσο, την παράσταση έκλεψαν οι δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη Γάζα.
«Η διαφωνία που προέκυψε για τη Γάζα είναι αυτό που προβάλλουν τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, τουλάχιστον τα πιο συντηρητικά και τα πιο ισλαμιστικά γιατί γι’ αυτό το τμήμα της τουρκικής κοινωνίας, η Γάζα, είναι αυτή τη στιγμή το κορυφαίο θέμα» μετέδωσε ο ανταποκριτής του ΕΡΤΝews, Γιάννης Μανδαλίδης ο οποίος στη συνέχεια πρόσθεσε «ωστόσο, τα μεγάλα φιλοκυβερνητικά μέσα, αυτά που θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουμε συστημικά, δίνουν έμφαση στο καλό κλίμα που κατεγράφη στη συνάντηση των δύο ηγετών».
Πηγή: ertnews.gr
