Το βραβείο κοινού LUX 2024 απονεμήθηκε στην ταινία «Στο Γραφείο των Καθηγητών»

Το ευρωπαϊκό κοινό και τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανέδειξαν την ταινία «Στο Γραφείο των Καθηγητών» (Das Lehrenzimmer) του Γερμανού σκηνοθέτη Ιλκέρ Τσατάκ, ως νικήτρια του Ευρωπαϊκού Βραβείου Κινηματογράφου LUX.

Σε μια τελετή στο ημικύκλιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες το βραβείο απονεμήθηκε στον Johannes Duncker, που μαζί με τον İlker Çatak έγραψαν το σενάριο. Η ταινία, παραγωγής του γερμανικού οίκου παραγωγής if…productions, αφηγείται την ιστορία της Carla, μιας νεαρής καθηγήτριας γυμνασίου, που διακρίνεται από τους συναδέλφους της για τον ιδεαλισμό της. Όταν μια σειρά ανεξιχνίαστων κλοπών δημιουργει τεταμένη ατμόσφαιρα ανάμεσα στο διδακτικό προσωπικό, η Κάρλα αποφασίζει να το ερευνήσει. Με τη βοήθεια μιας κρυφής κάμερας και προς έκπληξη όλων, αποκαλύπτει τον κλέφτη, αλλά η αποκάλυψή της απελευθερώνει δυνάμεις που διολισθαίνουν σταθερά εκτός ελέγχου και θέτουν την ίδια μπροστά σε ένα άλυτο δίλημμα.

Στα βραβεία LUX 2024, η ταινία «Στο Γραφείο των Καθηγητών» επικράτησε των ταινιών «20.000 Είδη Μελισσών» (Εστιμπαλίζ Ουρεσόλα Σολαγκουρέν), «Πεσμένα Φύλλα» (Άκι Καουρισμάκι), «Στο Ποταμόπλοιο» (Νικολά Φιλιμπέρ) και «Η Αδελφότητα της Καπνιστής Σάουνας» (Άνα Χιντς).

Η κριτική μας για την ταινία «Στο Γραφείο των Καθηγητών»

Πρόκειται για την καλύτερη γερμανόφωνη ταινία από τις «Ζωές των Άλλων», μια μελέτη στις σχέσεις εξουσίας και τις μετασεισμικές επιπτώσεις που έχουν οι φαινομενικά μικρότερες αποφάσεις στη ζωή.

Μετά από μεθοδική προσπάθεια να πείσουν τους εκπροσώπους μιας τάξης δημοτικού να ρουφιανέψουν τους συμμαθητές τους, οι δάσκαλοι επανέρχονται στους κανονικούς ρυθμούς, [όπως και τα παιδιά]. Το μάθημα που ακολουθεί είναι μαθηματικά και η δασκάλα θα καταλήξει στο ότι «Μια απόδειξη πρέπει να χτίζεται βήμα-βήμα». Εκεί θα στηριχτεί και το κεντρικό ερώτημα της ταινίας.

Ο Όσκαρ είναι ένας 12χρονος μαθητής με εξαιρετικές ικανότητες μάθησης, γιός της βασικής ενόχου μιας διαδοχικής σειράς μικροκλοπών και θα κάνει τα πάντα για να αποκαταστήσει το όνομά της.

Οι προκλήσεις είναι ήδη παρούσες. Η δασκάλα πνίγεται από την ανάγκη της να μάθει την αλήθεια και -εν συνεχεία- από τις συνέπειες που ίσως έχει η απονομή δικαιοσύνης για εκείνη και το σύνολο του σχολείου. Παρατηρεί όσα λαμβάνουν χώρα γύρω της: Τη συνάδελφό της που παίρνει κρυφά από τον κοινό κουμπαρά κάποια κέρματα, τους μαθητές της που καπνίζουν κρυφά, τον νεαρό Τομ που αντιγράφει (και στο σκονάκι του έχει ήδη λάθη). «Οι κανόνες ισχύουν για όλους. Το κατάλαβες;», θα επαναλάβει όχι μόνο για να το ακούσουν οι μαθητές της.

Κάθε επιλογή της δείχνει λάθος καθώς ότι και αν επιλέξει, τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται· έτσι καταλήγουμε σε μια υπόθεση που όλοι έχουν δίκιο και όλοι έχουν άδικο. Κάθε μονοπάτι οδηγεί σε μη επιθυμητά αποτελέσματα καθώς η αλήθεια από ένα σημείο και μετά δεν έχει σημασία.

Αυτό το ασυμβίβαστο σχολικό δράμα χρησιμοποιεί τις ύπουλες και άβολες αλήθειες, χτίζοντας αυτοστιγμεί την πλήρη δραματική ισχύ της ιστορίας. Όπως και στο θεατρικό «Αμφιβολία», από την αποκάλυψη και μετά, τίποτα δεν θα μείνει ίδιο.

Σε αυτό το σενάριο, όλα δένουν μεταξύ τους: Από τη διδασκαλία για το «Θαλή και το παράδειγμα για τις επαληθεύσιμες αλήθειες», την προσπάθεια επίλυσης του κύβου του Ρούμπικ, την άσκηση ισορροπίας στην αίθουσα γυμναστικής μέχρι την εκτόνωση τσιρίδας. Τα μαθήματα ψάχνουν μαθητές ικανούς να συγχωρέσουν και να προχωρήσουν με κάθε κόστος.

Η Λεόνι Μπένες (Carla Nowak) και η Εύα Λέμπαου (Friederike Kuhn) δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας. Η ταινία σχολιάζει επιτυχώς τις αποτυχίες ικανών εκπαιδευτικών αλλά και των ιδρυμάτων που εργάζονται και σκύβουν με κατανόηση στις επιλογές των παιδιών, τα οποία ψάχνουν απαντήσεις ακόμα και στις ερωτήσεις που δεν έχουν τεθεί ακόμα.