Ισραήλ-Ιράν: Τα σενάρια της επόμενης μέρας μετά το ισραηλινό χτύπημα, ενώ έρχεται στην επιφάνεια ο σκιώδης πόλεμος δεκαετιών
Παρά τις προσπάθειες και των δύο πλευρών να υποβαθμίσουν το γεγονός, το ισραηλινό χτύπημα σήμερα στο Ιράν δείχνει πέρα από κάθε αμφιβολία ότι ο μακροχρόνιος σκιώδης πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών έχει ξεσπάσει πλέον ανοιχτά.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου είχε δεσμευτεί ότι η χώρα του θα απαντήσει, όταν το Ιράν πριν λίγες ημέρες είχε εκτοξεύσει πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά του Ισραήλ, σε απάντηση για τη φερόμενη ισραηλινή θανατηφόρα αεροπορική επιδρομή στην ιρανική πρεσβεία στη Δαμασκό την 1η Απριλίου.
Από την πρώτη στιγμή, οι Ιρανοί υποβαθμίζουν τη σημασία του συμβάντος, διαψεύδοντας ότι υπήρξε πυραυλική επίθεση, παρά μόνο μια περιορισμένη επίθεση μικρών τετρακόπτερων που καθοδηγούνταν από χειριστές που βρίσκονταν επί ιρανικού εδάφους. Μάλιστα, τα επίσημα μέσα ενημέρωσης του ισλαμικού καθεστώτος δημοσίευσαν με περιπαιχτική διάθεση φωτογραφίες από μικροσκοπικά drones.
Εντούτοις, μια σειρά από σοβαρά ερωτήματα παραμένουν: το Ισραήλ σχεδιάζει άλλες επιθέσεις; Ο σκληροπυρηνικός τομέας των Φρουρών της Επανάστασης (IRGC) θα θελήσει να απαντήσει;
Ενδεχομένως σήμερα γίναμε μάρτυρες της προσπάθειας του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου να απαντήσει στο Ιράν, χωρίς όμως να δείχνει ότι αψηφά τις συστάσεις των ΗΠΑ να μην απαντήσει στην επίθεση του περασμένου Σαββάτου. Έκκληση για αυτοσυγκράτηση έκαναν και άλλοι σύμμαχοι του Ισραήλ, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία και η Ιταλία.
Όμως ο Νετανιάχου έχει να αντιμετωπίσει τις πιέσεις στο εσωτερικό της χώρας του που καλούν την κυβέρνηση να προχωρήσει σε σκληρά αντίποινα. Σύμμαχοι του ισραηλινού πρωθυπουργού στον υπερεθνικιστικό συνασπισμό που κυβερνά τη χώρα είπαν ότι οι Ισραηλινοί θα έπρεπε ακόμη και να «τρελαθούν» και να απαντήσουν ανάλογα, ενώ πολλοί στρατηγοί θέλουν μια ισχυρή απάντηση, ώστε να αποκαταστήσουν την αποτρεπτική ικανότητα του Ισραήλ.
Σε κάθε περίπτωση όμως, παρατηρούμε με ανησυχία ότι έχει προκληθεί μια σημαντική αλλαγή στους «κανόνες του παιχνιδιού» της μακροχρόνιας σύγκρουσης μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ. Ο πολυετής μυστικός πόλεμος μεταξύ των δύο χωρών πλέον έχει βγει από τη σκιά.
Η εχθρότητα των δύο εθνών εκτείνεται δεκαετίες πίσω, μέσα από μια ιστορία σκιωδών πολέμων και συγκεκαλλυμένων επιθέσεων τόσο σε ξηρά, θάλασσα και αέρα, όσο και στον κυβερνοχώρο.
Το 1979 ανατρέπεται ο Σάχης, ο φιλοδυτικός ηγέτης του Ιράν, ο οποίος θεωρούσε το Ισραήλ σύμμαχο, και εγκαθίσταται μια Ισλαμική Επανάσταση που εγκαινιάζει ένα νέο θεοκρατικό καθεστώς με ιδεολογικό πρόταγμα την αντίθεση στο Ισραήλ.
Όταν το Ισραήλ εισβάλλει στον Λίβανο το 1982, οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν συνεργάζονται με άλλους σιίτες μουσουλμάνους και ιδρύουν τη Χεζμπολάχ. Το Ισραήλ πλέον θα έχει μια ισχυρή ένοπλη οργάνωση ως επικίνδυνο αντίπαλο στα βόρεια σύνορά του.
Το 1983, η Χεζμπολάχ, με την υποστήριξη του Ιράν πραγματοποιεί βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας για να εκδιώξει τις δυτικές και ισραηλινές δυνάμεις από τον Λίβανο. Στην πορεία, το Ισραήλ αποσύρθηκε από μεγάλο μέρος του Λιβάνου.
Η Αργεντινή και το Ισραήλ κατηγορούν το Ιράν και τη Χεζμπολάχ ότι βρίσκονται πίσω από τις βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας στην πρεσβεία του Ισραήλ στο Μπουένος Άιρες το 1992 και σε ένα εβραϊκό κέντρο της πρωτεύουσας το 1994, καθεμία από τις οποίες σκότωσε δεκάδες ανθρώπους. Τόσο το Ιράν, όσο και η Χεζμπολάχ έχουν διαψευσει τους ισχυρισμούς και αρνούνται την ευθύνη.
Η αποκάλυψη το 2002 ότι το Ιράν διαθέτει μυστικό πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου προκαλεί ανησυχία ότι προσπαθεί να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο. Η Τεχεράνη το αρνείται, όμως το Ισραήλ ζητά σκληρά μέτρα κατά της χώρας.
Το 2006 το Ισραήλ ξεκινά πολεμικές επιχειρήσεις κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, οι οποίες θα διαρκέσουν ένα μήνα, όμως δεν είναι σε θέση να εξαλείψει την καλά εξοπλισμένη οργάνωση.
Ο Stuxnet, ένας κακόβουλος ιός υπολογιστή που πιστεύεται ευρέως ότι αναπτύχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, χρησιμοποιήθηκε το 2010 για επίθεση σε εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου στην πυρηνική εγκατάσταση Νατάνζ του Ιράν. Ήταν η πρώτη κυβερνοεπίθεση σε βιομηχανικό εξοπλισμό που έγινε γνωστή δημοσίως.
Το 2012, ο Ιρανός πυρηνικός επιστήμονας Μοσταφά Αχμάντι Ροσάν σκοτώθηκε από βομβιστική επίθεση στο αυτοκίνητό του. Αξιωματούχοι της Ισλαμικής Δημοκρατίας κατηγόρησαν το Ισραήλ για τη δολοφονία.
Το 2018, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου χαιρετίζει την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, χαρακτηρίζοντας την απόφαση του Τραμπ «ιστορική κίνηση».
Το Ισραήλ χαιρετίζει το 2020 τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί σε επίθεση αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους στη Βαγδάτη. Το Ιράν αντεπιτίθεται με πυραυλικές επιθέσεις σε ιρακινές βάσεις που στεγάζουν αμερικανικά στρατεύματα. Περίπου 100 στρατιωτικοί των ΗΠΑ τραυματίστηκαν.
Το επόμενο έτος, το Ιράν κατηγορεί το Ισραήλ για τη δολοφονία του Μοχσέν Φακριζαντέχ, φερόμενος ως ο εγκέφαλος ενός κρυφού ιρανικού προγράμματος για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων. Η Τεχεράνη επανειλημμένα έχει αρνηθεί οποιαδήποτε τέτοια φιλοδοξία.
Την 1η Απριλίου μια αεροπορική επιδρομή στο συγκρότημα της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό σκοτώνει επτά αξιωματικούς της Φρουράς της Ισλαμικής Επανάστασης, συμπεριλαμβανομένων δύο ανώτερων διοικητών. Το Ισραήλ ούτε επιβεβαίωσε ούτε αρνήθηκε την ευθύνη.
Το Ιράν από την πλευρά του απάντησε στις 13 Απριλίου με την εκτόξευση εκατοντάδων μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων προς το ισραηλινό έδαφος, σε μια άνευ προηγουμένου άμεση επίθεση.
Πηγές: BBC, Reuters
