Επιστήμονες ανέπτυξαν «μίνι-οργανοειδή» από βλαστοκύτταρα αμνιακού υγρού

Μια διεθνής ερευνητική ομάδα ανέπτυξε με επιτυχία μικροσκοπικά όργανα- τα λεγόμενα οργανοειδή– από βλαστοκύτταρα εμβρύων στο αμνιακό υγρό. Αυτό το επίτευγμα καθιστά δυνατή τόσο τη μελέτη των τελικών σταδίων ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με μη επεμβατικό τρόπο, όσο και τον πειραματισμό με στοχευμένες θεραπείες για συγγενείς ασθένειες.

Οι επιστήμονες δημιούργησαν τα οργανοειδή από πνευμονικά, νεφρικά και εντερικά κύτταρα που βρίσκονται στο αμνιακό υγρό που περιβάλλει το έμβρυο. Αυτά τα μικροσκοπικά οργανοειδή, των οποίων το πλάτος είναι μικρότερο από ένα χιλιοστό, διαθέτουν τεράστιες δυνατότητες. Ο Δρ. Ματία Γκέρλι, ερευνητής στο University College London (UCL), πιστεύει ότι μπορούν να φέρουν επανάσταση στη μελέτη της εμβρυϊκής ανάπτυξης τόσο σε υγιείς όσο και σε μη φυσιολογικές εγκυμοσύνες. Επειδή τα οργανοειδή μπορούν να δημιουργηθούν μήνες πριν από τη γέννηση ενός μωρού, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πιο εξατομικευμένες παρεμβάσεις, βοηθώντας τους γιατρούς να διαγνώσουν τυχόν προβλήματα και να βρουν τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής τους.

Τα οργανοειδή είναι μικροσκοπικές συστάδες κυττάρων που μιμούνται, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, τα χαρακτηριστικά και τις λειτουργίες μεγαλύτερων ιστών και οργάνων. Οι επιστήμονες τα χρησιμοποιούν για να μελετήσουν την ανάπτυξη και τη γήρανση των οργάνων, την εξέλιξη των ασθενειών και την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων.

Ο Γκέρλι, μαζί με τον εμβρυοχειρουργό Πάολο ντε Κόπι από το Great Ormond Street Institute of Child Health, ανέλυσαν το αμνιακό υγρό που ελήφθη από 12 έγκυες στο πλαίσιο διαγνωστικών τεστ. Τα περισσότερα από τα κύτταρα στο αμνιακό υγρό ήταν νεκρά, αλλά ένα μικρό κλάσμα αποδείχθηκε ότι ήταν βλαστοκύτταρα τα οποία προορίζονταν για τη δημιουργία των πνευμόνων, των νεφρών και των εντέρων του εμβρύου. Οι ερευνητές τα μετέτρεψαν σε τρισδιάστατα οργανοειδή εγχύοντάς τα σε σταγονίδια γέλης και καλλιεργώντας τα.

Η ερευνητική ομάδα δημιούργησε οργανοειδή πνεύμονα από κύτταρα εμβρύων που είχαν μια πάθηση που ονομάζεται συγγενής διαφραγματοκήλη (CDH). Προκείται για μια πάθηση που προκύπτει από τον ατελή σχηματισμό του διαφράγματος. Τα μωρά με CDH έχουν μια τρύπα στο διάφραγμα, η οποία επιτρέπει στα όργανα στην κοιλιά να πιέζουν τους πνεύμονες και να εμποδίζουν την ανάπτυξή τους. Η σύγκριση των οργανοειδών από έμβρυα με CDH πριν και μετά τη θεραπεία έδειξε σημαντικές διαφορές στην ανάπτυξή τους.

Η ίδια προσέγγιση θα μπορούσε να διερευνήσει άλλες συγγενείς καταστάσεις όπως η κυστική ίνωση, η οποία προκαλεί τη συσσώρευση βλέννας στους πνεύμονες και δυσπλασίες στα νεφρά και το έντερο. Φάρμακα που βοηθούν στην ανακούφιση συγγενών διαταραχών θα μπορούσαν να δοκιμαστούν στα οργανοειδή πριν χορηγηθούν στα μωρά, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature Medicine».

ΠΗΓΗ: Guardian