Aκίνητα: Τα νέα βήματα στο μέτωπο των αντικειμενικών τιμών -«Μπλόκο» στην παραοικονομία με απαγόρευση μετρητών στις αγοραπωλησίες

Στην ατζέντα του κυβερνητικού οικονομικού επιτελείου μπαίνει με το νέο έτος το μείζον θέμα των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, καθώς το έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον (από Έλληνες και ξένους) που καταγράφεται την τελευταία διετία αλλάζει άρδην τα δεδομένα της αγοράς καθιστώντας επιτακτική τη διόρθωση των «ανισορροπιών» που υφίστανται.

Η μεγάλη «ψαλίδα» που έχει δημιουργηθεί στην πλειονότητα των περιπτώσεων μεταξύ αντικειμενικών και αγοραίων (πραγματικών) τιμών έχει καταστήσει αναγκαία την ένταξη στο σύστημα όλων των περιοχών που βρίσκονται ακόμα εκτός συστήματος, καθώς και τον επαναπροσδιορισμό των τιμών με βάση τα ισχύοντα στην αγορά.

Το πρώτο βήμα αφορά στη λειτουργία αυτοματοποιημένου συστήματος το οποίο θα παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων. Η αυτόματη προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών θα γίνεται με βάση ένα νέο πληροφοριακό σύστημα στο οποίο θα καταγράφονται όλες οι τάσεις αλλά και τα δεδομένα της αγοράς εξισώνοντας τις αντικειμενικές με τις πραγματικές τιμές διαρκώς.

Παράλληλα, θα επεκταθεί το σύστημα των αντικειμενικών αξιών σε όλη τη χώρα με την προσθήκη 2.167 νέων περιοχών (πρόκειται για το 1,5% της Επικράτειας), θα ψηφιοποιηθούν οι τιμές σε περιοχές εκτός σχεδίου και θα γίνουν διορθώσεις τιμών σε Δήμους που έχουν εγείρει ενστάσεις μετά την τελευταία αναπροσαρμογή.

Η επέκταση του συστήματος αντικειμενικών αξιών στην Αττική αγγίζει περιοχές από τη Βάρκιζα έως τα Λεγραινά, την Αγία Μαρίνα, το Χάρακα και το Δασκαλειό, το Πόρτο Ράφτη, τη Σαλαμίνα, τα Κύθηρα και την Αίγινα. Στην υπόλοιπη Ελλάδα αναμένεται να αποκτήσουν για πρώτη φορά αντικειμενικές αξίες περιοχές στην Αχαΐα (Διακοπτό, Αιγείρα, Πλάτανος, Σελιανίτικα, Ψαθόπυργος), στην Ηλεία (Κυλλήνη, Αρχαία Ολυμπία), στα Τρίκαλα (Περτούλι, Ελάτη, Πύλη, Καστράκι) και τη Φλώρινα (Αμύνταιο, Αγιος Παντελεήμονας, Πρέσπες, Φιλώτας, Δροσοπηγή, Πισοδέρι, Κρυσταλλοπηγή, Μελίτη).

Όσον αφορά στην ψηφιοποίηση των ζωνών για όλες τις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης ή ορίων οικισμών, θεωρείται απαραίτητη καθώς αποτελεί τη βάση για τη λειτουργία του αυτόματου συστήματος αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων.

Έως το τέλος Φεβρουαρίου 2024, η ειδική επιτροπή του ΥΠΕΘΟ η οποία εξετάζει τις ενστάσεις των 145 Δήμων επί των νέων – προ διετίας- αντικειμενικών αξιών αναμένεται να έχει ολοκληρώσει το έργο της. Πληροφορίες αναφέρουν πάντως πως ήδη το 60% των αιτημάτων διόρθωσης προς τα κάτω απορρίπτεται , καθώς δεν συνοδεύεται από επαρκή τεκμηρίωση. Αφού ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, έρχεται η σειρά των ιδιωτών εκτιμητών οι οποίοι θα αναλάβουν να προχωρήσουν στον επαναπροσδιορισμό των τιμών ζώνης , όπως ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022.

Οι νέες κινήσεις σε συνδυασμό με την απαγόρευση από την 1η του νέου έτους της χρήσης μετρητών στις αγοραπωλησίες ακινήτων και την υποχρεωτική καταβολή του απαιτούμενου κεφαλαίου μέσα από το τραπεζικό σύστημα, αναμένεται να περιορίσουν τη «μαύρη» οικονομία στην αγορά ακινήτων και κατ’ επέκταση να αυξήσουν τα έσοδα του Δημοσίου.

Το συμβόλαιο που θα καταγράφει προκαταβολή, μερική ή ολική εξόφληση με μετρητά είναι άκυρο και απαγορεύεται η μεταγραφή του. Επίσης, οι παραβάτες  τιμωρούνται με πρόστιμο ίσο με το 10% του τιμήματος που καταβλήθηκε με μετρητά, κατ’ ελάχιστο 10.000 και μέχρι 500.000 ευρώ, για κάθε παράβαση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) το 2022 πραγματοποιήθηκαν 338.511 μεταβιβάσεις ακινήτων με συνολικό τίμημα 27,7 δισ. ευρώ. Από αυτές, οι 42.613 εξοφλήθηκαν αποκλειστικά με μετρητά με το συνολικό τίμημα να ανέρχεται σε 462,5 εκατ. ευρώ, ενώ σε 41.741 περιπτώσεις, τίμημα ύψους περίπου 3 δισ. ευρώ εξοφλήθηκε εν μέρει με μετρητά.

Η τελευταία Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος σημειώνει ότι: «κατά τη διάρκεια του 2023 η ελληνική αγορά ακινήτων προσέλκυσε σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, παρά τις αρνητικές εξελίξεις στο διεθνές περιβάλλον και τις αβεβαιότητες που ανακύπτουν κατά την τελευταία διετία από την εντεινόμενη γεωπολιτική αστάθεια. Οι τιμές των ακινήτων συνέχισαν την ανοδική πορεία τους, καθώς η αυξημένη ζήτηση από το εξωτερικό και το εσωτερικό της χώρας για ακίνητα καλών προδιαγραφών δεν καλύπτεται από την τρέχουσα περιορισμένη προσφορά και συντηρεί υψηλούς ρυθμούς αύξησης, αν και ηπιότερους σε σχέση με τα προηγούμενα τρίμηνα».

Με βάση τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγει η Τράπεζα της Ελλάδος, το εννεάμηνο του 2023 οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) ήταν αυξημένες κατά 13,9% σε ετήσια βάση, έναντι αύξησης κατά 11,2% το αντίστοιχο διάστημα του 2022.

Σωρευτικά στη διετία η αύξηση ξεπερνάει το 25%, ωθώντας μακριά από τις αντικειμενικές τιμές τις τιμές της αγοράς.

Πηγή: ertnews.gr