Οι επιστήμονες αναπτύσσουν αντιοφικό ορό για όλα τα δηλητήρια φιδιών

Ο αντιοφικός ορός χρησιμοποιείται σε ανθρώπους που έχουν δαγκωθεί από κάποιο φίδι. Ωστόσο, οι αντιοφικοί οροί αλλάζουν ανάλογα με το φίδι και το δηλητήριο και τις περισσότερες φορές, οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν το είδος του φιδιού που τους δάγκωσε. Επίσης, δεν υπάρχουν αντιοφικοί οροί για ορισμένα φίδια.

Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, ανέπτυξαν ένα αντίσωμα που μπορεί να εξουδετερώσει μια νευροτοξίνη (τοξίνη που δρα στο νευρικό σύστημα) η οποία περιέχεται στο δηλητήριο πολλών τύπων φιδιών σε όλο τον κόσμο. Τα δηλητηριώδη φίδια σκοτώνουν έως και 138.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, ενώ αυτοί που επιβιώνουν, εξακολοθούν να υποφέρουν από σωματικά και ψυχικά τραύματα. Τα παιδιά και οι αγρότες αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των θυμάτων.

Τα δραστικά συστατικά των αντιοφικών ορών είναι αντισώματα για τοξίνες. Αρχικά, οι επιστήμονες χορηγούν μικρές ποσότητες δηλητηρίου φιδιού σε άλογα και στη συνέχεια συλλέγουν τα αντισώματα. Αυτή η μέθοδος παρασκευής παραμένει ίδια για πάνω από έναν αιώνα – αλλά έχει σημαντικά μειονεκτήματα. Οι αντιοφικοι οροί, πέραν του ότι διαφέρουν ανάλογα με το δηλητήριο, δεν είναι αρκετά δραστικοί, επομένως χρειάζονται μεγάλες ποσότητες για να εξουδετερωθεί το δηλητήριο από ένα μόνο δάγκωμα. Επίσης, επειδή δημιουργούνται από άλογα, είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες, καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα θα ανιχνεύσει και θα αντιδράσει στα «ξένα» αντισώματα.

Τα αντισώματα που αναπτύσσονται στο εργαστήριο χρησιμοποιώντας γενετικά τροποποιημένα κύτταρα χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία καρκίνων και διαταραχών του ανοσοποιητικού συστήματος. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την παραγωγή αυτών των αντισωμάτων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή αντιοφικού ορού και τελικά την αντικατάσταση των παραδοσιακών αντιοφικών ορών.

Τα αντισώματα στον αντιοφικό ορό θα μπορούσαν να «εξανθρωπιστούν», μια διαδικασία που ξεγελάει το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε να πιστεύει ότι τα ξένα αντισώματα είναι δικά του. Αυτό μπορεί να μειώσει το ποσοστό των σοβαρών παρενεργειών που εμφανίζονται συνήθως με τους αντιοφικούς ορούς που προέρχονται από άλογα.

Το αντίσωμα που αναπτύχθηκε στο εργαστήριο ονομάστηκε 95Mat5 και ανακαλύφθηκε μετά από εξέταση 50 δισεκατομμυρίων μοναδικών αντισωμάτων, προκειμένου να ανακαλυφθούν αυτά που θα αναγνωρίσουν τη νευροτοξίνη και θα μπορέσουν να την εξουδετερώσουν. Στα πειράματα που πραγματοποιήθηκαν σε ποντίκια που είχαν λάβει θανατηφόρες δόσεις δηλητηρίου, το 95Mat5 απέτρεψε την παράλυση και τον θάνατο σε όλα τα δηλητήρια που δοκιμάστηκαν.

Αυτά τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά καθώς δείχνουν ότι η δημιουργία εργαστηριακών αντισωμάτων που μπορούν να εξουδετερώσουν τις επιδράσεις των δηλητηρίων πολλών ειδών είναι εφικτή, καθιστώντας την ανάπτυξη ενός καθολικού αντιοφικού ορού μια ρεαλιστική προοπτική.

Ωστόσο, το 95Mat5 είναι ένα μεμονωμένο αντίσωμα που δρα μόνο κατά των νευροτοξινών. Για την παρασκευή ενός καθολικού αντιοφικού ορού απαιτείται μια χούφτα αντισώματα, επειδή τα δηλητήρια των φιδιών δεν αποτελούνται μόνο από νευροτοξίνες. Ορισμένα δηλητήρια φιδιών περιέχουν αιμοτοξίνες που προκαλούν αιμορραγία, άλλα περιέχουν κυτταροτοξίνες που καταστρέφουν το δέρμα και τα οστά. Για να δημιουργήσουν έναν καθολικό αντιοφικό ορό, ικανό να θεραπεύσει οποιοδήποτε δάγκωμα από οποιοδήποτε φίδι, θα πρέπει πρώτα να εντοπίσουν και άλλα αντισώματα τα οποία μπορούν να εξουδετερώσουν ευρέως και δυναμικά τους άλλους τύπους τοξινών, με τον ίδιο τρόπο όπως το 95Mat5.

Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Science Translational Medicine».

ΠΗΓΗ: The Conversation